كيف يمكن استعادة الخلايا العصبية في الدماغ بعد السكتة الدماغية؟

Wszelkie choroby neurologiczne – Alzheimer, Parkinson czy udar, łączy jeden wspólny element. Wszystkie doprowadzają do utraty populacji komórek nerwowych. Powoduje to stopniową utratę zdolności do normalnego funkcjonowanie osoby chorej. Alternatywą dla leczenia objawów jest terapia mająca na celu stymulować produkcję nowych neuronów, które zastąpią już te utracone.

Jak się tworzą neurony?

Neurogeneza, czyli tworzenie się nowych komórek nerwowych, do tej pory uznawana była za proces zachodzący wyłącznie w okresie embrionalnym – między 17 a 20 tygodniem ciąży. Natomiast w okresie dorosłości neurony wytwarzają między sobą już tylko głównie połączenia między neuronami. Pomimo tego, że temat ten jest nadal polem zainteresowań naukowców, istnieje coraz więcej publikacji, które sądzą, że wytwarzanie nowych komórek nerwowych przez osoby dorosłe jest możliwe. Na ten moment dowiedziono, że są dwa obszary w mózgu odpowiedzialne za aktywny i ciągły proces neurogenezy: zakręt zębaty hipokampa i opuszki węchowe. W ostatnich latach powstało, niestety na razie tylko przypuszczenie, że neurony mogą powstawać także w innych obszarach organizmu.

Czy neurony mogą się odbudować?

Jak wynika z badań opublikowanych na łamach „Call Reports”, nasze komórki nerwowe mogą być w stanie się zregenerować. Analiza przeprowadzona na muszkach owocówkach udowodniła, że odbudowie nie ulegają tylko aksony (neuryty odpowiedzialne za przekazywanie impulsów z ciała komórki do kolejnych nerwów), ale także dendryty, czyli komórki odpowiedzialne za odbiór informacji i przekazywaniu ich do ciała komórki.

Co prawda komórki, które obumarły w wyniku udaru mózgu nie są już w stanie się odbudować, jednak nie wszystkie niedotlenione komórki ulegają całkowitemu uszkodzeniu. Wiele z nich po doznaniu „szoku” są w stanie w późniejszym czasie zacząć znowu działać. Ponadto, dzięki neuroplastyczności mózgu, część komórek jest w stanie przejąć obowiązki tych, które obumarły.

Jak pobudzić neurogenezę?

Jak stymulować neurony, skoro naturalnie z wiekiem jest ich coraz mniej? Warto zadbać, aby zmiany w strukturze mózgu były dla nas jak najmniej dotkliwe. Istnieją sposoby, które są w stanie stymulować tworzenie się nowych neuronów. Sandrine Thuret w swoim wystąpieniu TED twierdzi, że dojrzały mózg może wytworzyć nawet do 700 neuronów dziennie. To nic w porównaniu z miliardem neuronów, które mamy podczas narodzin, jednak w tym tempie w wieku 50 lat, możemy cieszyć się zupełnie nowym zestawem neuronów wytworzonym w naszej dorosłości. Poznaj wpływ poszczególnych czynników na proces neurogenezy.

Czym nakarmić neurony?

Fundamentalnym elementem w wieku dojrzałym jest dieta. Dlatego spożywanie posiłków urozmaiconych pod względem składników odżywczych będzie korzystne dla naszego mózgu. Sprawdzone wskazówki żywieniowe to m.in. ograniczenie wartości kalorycznej spożywanych posiłków o 20%-30%, sporadyczny post, niepodjadanie między posiłkami. Dodatkowo zaleca się wprowadzić do swojego menu flawonoidy, które występują w ciemnej czekoladzie i borówkach. Niezbędne do pobudzenia neurogenezy będą także kwasy tłuszczowe omega-3, które znajdują się w tłustych rybach czy orzechach. Z kolei nasycone kwasy tłuszczowe i etanol będą ten proces spowalniać. Co ciekawe, niektóre źródła zalecają pić czerwone wino, które bogate jest w resweratrol. Chroni on powstałe komórki przed zniszczeniem. My jednak polecamy po prostu spożywanie winogron. Resweratrol jest obecny w ich skórce. A alkohol z pewnością nie będzie drogą do lepszego samopoczucia. Ponadto lepiej wybierać pożywienie do gryzienia i chrupania, niż zmiksowane papki bez wyraźnej struktury – to również ma wpływ na hamowanie neurogenezy.

Wystarczy jedna wizyta na siłowni w tygodniu, aby wyeliminować typowe problemy wieku podeszłego

Neurogeneza przyspiesza podczas wysiłku fizycznego. Według badań przeprowadzonych na dwóch grupach osób starszych w wieku 65-75 lat – wystarczy raz w tygodniu odbyć trening siłowy, aby nasze ciało i umysł były sprawniejsze i lepiej radziły sobie z obowiązkami dnia codziennego. Grupa seniorów, która odbywała treningi siłowe wypadła znacznie lepiej w testach na kontrolę poznawczą. Dodatkową korzyścią było zwiększenie prędkości chodzenia, co jest czynnikiem warunkującym ryzyko śmierci wśród osób w podeszłym wieku.

Wytwórz komórki nerwowe w łóżku

Brzmi całkiem przyjemnie, prawda? Sen to nasz przyjaciel i sprzymierzeniec w walce z utratą neuronów. To właśnie podczas odpoczynku nasz organizm się regeneruje, przestrzenie międzykomórkowe zwiększają się, a dzięki temu płyn mózgowo-rdzeniowy może „wypłukiwać” wszystko, co nagromadziło się w ciągu dnia między tkankami.

Wykorzystaj peptyd semax

Odbudowa neuronów w mózgu może zachodzić także przy pomocy syntetycznego peptydu, jakim jest semax. Szczególnie zalecany jest osobom po udarze, które w wyniku niedokrwienia mózgu tracą znaczną ilość komórek nerwowych lub są one w słabej kondycji. Substancja znana jest ze swoich neuroprotekcyjnych właściwości, co może przyczynić się do odzyskania zdolności kognitywnych i poznawczych, które nierzadko utracone zostają właśnie w wyniku udaru. Poprawia także neuroplastyczność, co może prowadzić do szybszej regeneracji komórek, a także tworzenia nowych połączeń między nimi.