Wiedziałeś, że do tej pory rak zabił więcej osób niż gruźlica, aids i malaria razem wzięte? Co oznacza, że schorzenie wywołane przez zaburzenia wzrostu komórki zbiera swoje żniwo na całym świecie. Dane z Głównego Urzędu Statystycznego na 2022 roku mówią wprost – drugą najczęstszą przyczyną umieralności w Polsce to właśnie nowotwory. Jak podjąć walkę z rakiem, aby uchronić się przed nim zawczasu?
Spis treści
- Polacy w czołówce umierających na raka
- Piramida żywieniowa a diety cud – Jak ograniczyć ryzyko zachorowania na nowotwory?
- Jakie witaminy i minerały mogą faktycznie zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka?
- Profilaktyka nowotworowa, o której nie słyszałeś
Polacy w czołówce umierających na raka
Zachorowania na nowotwór w liczbach, wyglądają następująco:
- 100 tys. Polaków rocznie umiera z powodu nowotworu,
- ponad 1,17 mln Polaków żyje z chorobą nowotworową,
- na każde 100 tys. osób przypada 440 ze zdiagnozowanym nowotworem.
Z danych WHO wynika, że rak będzie zabijał coraz częściej. Jest to także jeden z najczęstszych powodów przedwczesnej śmierci.
Według raportu „Krajowe profile dotyczące nowotworów Polska 2023” wynika, że Polska ma jeden z najwyższych wskaźników umieralności wśród krajów europejskich. Znajduje się ona na niechlubnym 5 miejscu. Warto podkreślić, że Polacy wcale nie chorują najczęściej na raka, jednak odsetek osób, której umierają, jest jeden z najwyższych. Może to wynikać ze stosunkowo niskiej dostępności do leczenia. W Polsce znajduje się jeden z najniższych poziomów zagęszczenia ośrodków radioterapii. Należy także skrytykować styl życia Polaków, którzy stronią od regularnych badań, nadużywają używek, zaniedbują aktywność fizyczną i zdrowe żywienie. To wszystko przekłada się na ryzyko rozwoju raka.
Rozkład zachorowalności na raka w 2020 roku wyglądał następująco:
| KOBIETY | MĘŻCZYŹNI |
| 25 % rak piersi | 23% rak prostaty |
| 12 % rak płuc | 14% rak płuc |
| 11 % rak jelita grubego | 13% rak jelita grubego |
| 10% rak macicy | 9% rak pęcherza moczowego |
| 5% rak jajnika | 4% rak żołądka |
| 36% inne | 37% inne |
W raporcie do czynników wpływających na zwiększenie ryzyka zachorowania na raka wśród osób dorosłych wymienia się m.in.:
- palenie tytoniu,
- narażenie na zanieczyszczenia powietrza,
- picie alkoholu,
- nadwaga i otyłość.
Piramida żywieniowa a diety cud – Jak ograniczyć ryzyko zachorowania na nowotwory?
Z pewnością widziałeś nie raz piramidę żywieniową, która została stworzona po to, by uświadamiać społeczeństwo na temat tego, ile, i w jakich proporcjach spożywać dane składniki.
Piramida żywieniowa to graficzna reprezentacja zasad zdrowego żywienia, która pomaga ludziom planować swoją dietę w sposób zrównoważony i odpowiedni pod względem składników odżywczych. Piramida ta jest często stosowana jako narzędzie edukacyjne, aby pomóc osobom podejmującym decyzje dotyczące swojego codziennego jadłospisu.
Na piramidzie żywieniowej znajdują się różne poziomy, z których każdy reprezentuje grupę żywnościową, którą powinniśmy spożywać w odpowiednich ilościach. Nowa piramida została zaktualizowana i u jej podstawy znajduje się aktywność fizyczna, która często jest pomijana, a ma kluczowe znaczenie dla odpowiedniego metabolizmu. Najważniejsze zasady piramidy żywieniowej obejmują:
W opozycji do zrównoważonego żywienia stoją diety cud, które w zamyśle zostały stworzone specjalnie po to, aby leczyć raka. Zaliczyć do nich można m.in. dietę Gersona. Alternatywny i kontrowersyjny sposób leczenia, który ma swoich zwolenników, ale i wrogów. Czy faktycznie jest się czego bać?
Dietetycy i instytucje naukowe mówią wprost:
| Dieta Gersona jest nieskuteczna i niebezpieczna. |
Należy podkreślić, że nie istnieją żadne dowody naukowe na to, że dieta faktycznie leczy raka, a National Cancer Institute ostrzega, że może ona nawet zagrażać życiu. Dieta Gersona jest bardzo restrykcyjna i opiera się na spożywaniu dużej ilości soków warzywno-owocowych oraz unikaniu wielu grup żywności. To może prowadzić do niedoborów składników odżywczych, takich jak białko, tłuszcze, witaminy i minerały, które są niezbędne dla zdrowia. Ponadto wdrożenie diety to ryzyko infekcji. Terapia kawą, która jest częścią diety Gersona, polega na wprowadzaniu kawy do jelit poprzez lewatywę.
Jakie witaminy i minerały mogą faktycznie zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka?
Zapobieganie rakowi to skomplikowany temat, a żywienie może odgrywać kluczową rolę w profilaktyce. Oto niektóre witaminy i minerały, które są często badane pod kątem ich potencjalnego wpływu na ryzyko wystąpienia nowotworów:
- Witamina C: jest silnym przeciwutleniaczem, który pomaga neutralizować wolne rodniki w organizmie. Badania sugerują, że witamina C może pomóc w ochronie komórek przed uszkodzeniem DNA, co może zmniejszyć ryzyko wystąpienia nowotworów.
- Witamina D: odgrywa ważną rolę w regulacji wzrostu i różnicowania komórek oraz funkcjonowaniu układu odpornościowego. Niedobór witaminy D został związany z niektórymi rodzajami raka, dlatego ważne jest utrzymanie jej prawidłowego poziomu.
- Witamina E: podobnie jak witamina C, jest przeciwutleniaczem, który pomaga chronić komórki przed uszkodzeniem.
- Selen: jest minerałem, który jest składnikiem wielu enzymów przeciwutleniających. Badania epidemiologiczne wskazują, zauważają zależność między niskim poziomem selenu w organizmie, a zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka prostaty, płuca czy jelita grubego.
- Beta-karoten: jest prekursorem witaminy A i jest przeciwutleniaczem. Może pomagać w ochronie komórek przed uszkodzeniem. U myszy, którym podawany zostawał beta-karoten, zauważono mniejszy wzrost guza niż w przypadku innych osobników.
- Kwas foliowy: wspomaga procesy naprawy DNA i reguluje podziały komórkowe. Brak kwasu foliowego może wpłynąć na stabilność genomu i zwiększyć ryzyko wystąpienia uszkodzeń genetycznych prowadzących do raka.
Profilaktyka nowotworowa, o której nie słyszałeś
Istnieje wiele sposobów, które mają zachować nas w zdrowiu i ograniczyć możliwość zachorowania na nowotwór. Osoby, które są w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania, poza zdrowym stylem życia stosują także inne dostępne środki, mające działanie profilaktyczne. Zaliczyć do nich należy dawkowanie epitalonu – syntetycznego peptydu, który jest przedmiotem badań ze względu na potencjalne korzyści zdrowotne, w tym możliwość wpływu na proces starzenia się i funkcjonowanie układu odpornościowego.
Teoretycznie, pewne właściwości peptydu, takie jak wpływ na aktywność telomerazy (enzymu zaangażowanego w utrzymanie długości telomerów, które chronią końce chromosomów przed uszkodzeniem), mogą wpłynąć na procesy starzenia i odgrywać rolę w zapobieganiu pewnym chorobom, w tym nowotworom.
Jak stosować epitalon? Najczęściej spotkać można epitalon spray. Czyli formę donosową. Jest ona najmniej inwazyjna i daje pożądane efekty. Zaleca się stosowanie około 1 mg substancji dziennie, czyli około 4 psiknięcia.
Jeśli chodzi o przechowywanie peptydu, istnieją co do tego pewne wytyczne. Epitalon najlepiej przechowywać w temperaturze od 2°C do 8°C (36°F do 46°F), co odpowiada standardowym warunkom przechowywania w lodówce. Zachowanie niskiej temperatury może pomóc w utrzymaniu stabilności i skuteczności peptydu. Ponadto powinno unikać się narażania substancji na bezpośrednie światło słoneczne lub światło sztuczne. Światło może wpłynąć na trwałość i właściwości peptydu.
